Warszawa / Śródmieście / ul. Chmielna 122
  • Kamienica przy ulicy ul. Chmielnej 122, 2019, fot. Klara Jackl, Muzeum POLIN

  • Kamienica przy ulicy ul. Chmielnej 122, 2019, fot. Mateusz Szczepaniak, Muzeum POLIN

  • Dziedziniec kamienicy przy ul. Chmielnej 122, 2019, fot. Mateusz Szczepaniak, Muzeum POLIN

  • Dziedziniec kamienicy przy ul. Chmielnej 122, 2019, fot. Klara Jackl, Muzeum POLIN

  • Kamienica przy ul. Chmielnej 122, 1938, fot. Zarząd Miejski, Wydział Planowania Miasta. Sekcja Planowania, Referat Gabarytów, sygn. 3314

  • Leon Leński-Eitel, fot. Instytut Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego

  • Joseph Lauer, Paryż, fot. archiwum rodzinne, Muzeum POLIN

  • Papierośnica z grawerunkiem „Jerzyk” należąca do Jerzego Lauera, ojca Josepha Lauera, archiwum rodzinne, 2018, fot. Mateusz Szczepaniak, Muzeum POLIN

  • Guiora Joseph Lauer, Izrael, 2018, fot. Józef Markiewicz, Muzeum POLIN

Leon Leński-Eitel

Herman Lauer, właściciel magazynu kapeluszy i czapek, kupił kamienicę przy Chmielnej 122, projektu Karola Bagieńskiego, w 1939 roku. Wśród lokatorów byli artyści, muzycy Artur i Henryk Gold, a także Leon Leński-Eitel, śpiewak i aktor teatrów wodewilowych, zaprzyjaźniony z rodziną Lauerów.

Podczas okupacji artysta zaopiekował się wnukiem Hermana, Józefem Lauerem. Chłopiec urodził się w 1941 r., rodzice przekazali go babce, z którą Leński-Eitel – przypuszczalnie starając się w ten sposób o jej ocalenie – ożenił się. Dziecko spędziło przy Chmielnej rok. Kiedy babka w 1942 r. zmarła, Leon zawiózł chłopca na wieś, do szwagierki Jadwigi Eitel.

„Kiedy Eitel zostawił mnie w Lipkach, dał też Jadwidze papierośnicę. »Jeśli ktoś się pojawi po chłopca, pokaż mu też papierośnicę«. Należała do ojca. To miał być znak, że jestem synem Jerzyka Lauera”, wspomina dziś Józef Lauer.

Leński-Eitel pomógł również rodzinie Wolmanów. Halina z mężem, szwagrem i matką Heleną wydostali się z getta na początku 1943 roku. Aktor przekonał znajome do udzielenia im schronienia i odwiedzał ich w kryjówkach.