Warszawa / Saska Kępa / ul. Berezyńska 29a
  • Dom przy ul. Berezyńskiej 29a, 2015, fot. M. Markiewicz, Pańska Skórka

  • Numer domu przy ul. Berezyńskiej 29a, 2015, fot. M. Markiewicz, Pańska Skórka

  • Zofia Dąbrowska, Janina Malinowska i Jan Dąbrowski (syn Zofii) oraz dwóch brytyjskich wojskowych i żona jednego z nich, Warszawa, Park Skaryszewski, po wojnie, fot. archiwum rodzinne, Muzeum POLIN

  • płk Karol Strusiewicz, fot. archiwum rodzinne, Muzeum POLIN

  • płk Karol Strusiewicz, w tle domek działkowy – miejsce ukrywania Żydów, fot. archiwum rodzinne, Muzeum POLIN

  • Janina Strusiewicz, fot. archiwum rodzinne, Muzeum POLIN

Rodzina Dąbrowskich

Budowa przy ul. Berezyńskiej 29a zakończyła się w 1938 roku. W dwupiętrowym domu było sześć dwupokojowych mieszkań. Podczas okupacji niemal wszyscy lokatorzy, łącznie z właścicielami – rodziną Dąbrowskich – konspirowali.

Inicjatorem pomocy Żydom był pułkownik Karol Strusiewicz. Razem z rodziną wprowadził się pod „6” na początku 1940 roku. Wkrótce uciekinierzy z getta zamieszkali w domku na działce pułkownika, a jego córka Janina donosiła im żywność. Dziś teren dawnych ogródków zajmuje Stadion Narodowy.

Pod „2”, u Janiny Malinowskiej-Ślązakowej i jej siostry Steni, składowano fałszywe dokumenty, a Żydówki farbowały się na blond. Wspólnie z Zofią Dąbrowską, córką właścicieli budynku, która mieszkała pod „4”, lokatorki prowadziły wypożyczalnię książek – punkt kontaktowy podziemia. Schronienie znalazła tam też trójka żydowskich dzieci.

Tragedia zdarzyła się u lokatorów spod „1”, gdzie ukrywał się Jan Lauterbach, przedwojenny dyrektor Państwowych Zbiorów Sztuki. W 1943 roku gospodarz mieszkania trafił na Szucha. Wkrótce gestapo aresztowało rodzinę Lauterbachów. Wszyscy zginęli.

» czytaj więcej na www.sprawiedliwi.org.pl